Kettingbrugweg 50
7552 CW Hengelo
Kristalbad
Het gebied tussen Hengelo en Enschede en tussen Driene en Twekkelo heet Kristalbad. De naam is afkomstig van het zwembad Kristalbad, dat vroeger op Camping de Zwaaikom lag aan het Twentekanaal .Een uitgekiende ‘watermachine’ gecombineerd met een ecologische verbindingszone voor plant en dier. Dat is het Kristalbad. Waterberging, een verbeterde waterkwaliteit, natuur, een mooi landschap en recreatie gaan samen in dit unieke gebied van ongeveer 40 hectare groot. De naam is afkomstig van het zwembad, dat vroeger in de buurt lag.
Unieke plek
Een uniek gebied waar Enschede en Hengelo elkaar bijna raken. Tussen oude de cultuurlandschappen Twekkelo ten zuiden van het Twentekanaal en Driene aan de noordkant van de Hengelosestraat, met de spoorlijn in het midden, daar ligt het Kristalbad. Een groene, waterrijke buffer tussen stedelijke bebouwing en infrastructuren. Rechte lijnen zijn dominant in het gebied aanwezig en hebben in het ontwerp van het ‘nieuwe’ Kristalbad nadrukkelijk vorm gekregen.
Historie
Het Kristalbad is van oudsher al een nat gebied met daar doorheen een slingerende Elsbeek. Natte heide omringde de waterplassen. vanaf ongeveer 1900 werd het geheel ontgonnen en intensiever in gebruik genomen voor de landbouw. Een opvallende lijn die de structuur van het Kristalbad kruist is de markegrens tussen de marken Twekkelo en Driene. Deze loopt van oost naar west in het zuidelijke deel van het gebied. Een eeuwenoude grens is herkenbaar aan de bomenrij en de nog aanwezige Koekoeksteen.
Waterberging
In Enschede en Hengelo is weinig ruimte om overtollig regenwater te bergen. Er is een behoorlijk hoogteverschil tussen beide steden en bij hevige regenval loopt het water te snel naar Hengelo. Om in Hengelo de voeten droog te houden, moet het water tijdelijk worden opgevangen. Het Kristalbad biedt ruimte voor 187.000 kubieke meter water. Dat is zo’n 70 Olympische zwembaden vol.
Zuiver water
Het water in het Kristalbad komt grotendeels van de rioolwaterzuiveringsinstallatie Enschede en stroomt via de Elsbeek het gebied binnen. Schoon gezuiverd water, maar weinig biologisch actief. Om de milieukwaliteit van het water te verbeteren, is de ‘watermachine’ aangelegd. Geïnspireerd door beproefde methoden van het Wetland Research Centre van de Universiteit Halmstad uit Zweden heeft het waterschap Regge en Dinkel dit ingenieuze biologische in- en doorstroomsysteem toegepast. Het Kristalbad bestaat uit compartimenten die om beurten worden gevuld, leeglopen en droogvallen. Onder invloed van licht, lucht en plantengroei doet de waterbodem zijn zuiverende werking: het afbreken en omzetten van voedingsstoffen.
Ecologische verbinding
Als ecologische verbindingszone heeft het Kristalbad voor de fauna de functie van zebrapad tussen noordoost en zuidwest Twente. De verwachting is dat de ecologische verbindingszone geschikt is voor belangrijke soorten dieren. Dit zijn onder andere kikkers, salamanders en hagedissen, waterspitsmuis, boommarters, bunzing en de das.
Recreatie
Natuurlijk nodigt het Kristalbad uit om van dichtbij te bekijken. Vanaf de twee uitkijktorens en de paden kan dat prima. Opvallend is dat tussen de uitkijktorens een zichtlijn is opengehouden. Deze symboliseert de voormalige loop van de Elsbeek. De uitkijktorens geven het start- en eindpunt van de zogenaamde watermachine aan. Langs het gebied lopen enkele fiets- en wandelpaden. Vanaf die paden zijn de plekken met verschillende waterstanden goed te zien. Vanwege natuurbelangen is recreëren alleen toegestaan op de paden. Aanmelden voor een excursie kan via deze link.
