Het best bewaarde geheim van Hengelo: Tuindorp 't Lansink

Hoe het begon

De machinefabriek Gebr. Stork & Co heeft een grote invloed gehad op de ontwikkeling van Hengelo midden 19e eeuw. Het ging de fabriek in de 20e eeuw flink voor de wind. Stork kocht een 15 hectare groot landstuk waar hij een wijk voor zijn werknemers, van alle rangen en standen liet bouwen. Architect Karel Muller ontwierp een wijk die een afspiegeling was van de fabrieksbevolking met grote tuinen en veel speelmogelijkheden.

Op 5 mei 1911 werd door Frans Stork, een kleinzoon van C.T. Stork, die later zijn grootvader en vader zou opvolgen als directeur van de machinefabriek, de eerste steen gelegd voor dit bijzonder woningbouwproject: ‘Tuindorp ’t Lansink’. Deze steen werd gelegd aan de woning op de hoek van de Julianalaan en Beckumerschoolweg. Het idee voor deze wijk was afkomstig van zijn vader, C.F. (meneer ‘Coen’) Stork.

Tuindorpbad

In de fraaie historische wijk Tuindorp ’t Lansink ligt sinds 1923 Hengelo’s laatst overgebleven natuurbad. Het bad bevindt zich in een voormalige zandafgraving voor de woningbouw van het Tuindorp in de twintiger jaren. Door zandafgraving voor de bouw van het Tuindorp ‘t Lansink ontstond een grote vijver. Op verzoek van de bewoners werd in die vijver een bad- en zweminrichting gerealiseerd. De opstallen werden ontworpen door A.K. Beudt, éévan de architecten van Tuindorp ‘t Lansink. Bewoners en bedrijven brachten het geld bijeen om de bouw te realiseren. In het voorjaar van 1923 werd het bad in gebruik genomen. Lees meer over het Tuindorpbad.

Oude theehuis

Aan het C.T. Storkplein, het middelpunt van de wijk, vind je Tuindorphotel & Restaurant 't Lansink. Een prachtige locatie met geschiedenis. Stork liet op deze plek in 1916 een theehuis bouwen. In 1921 kreeg het theehuis een extra verdieping en werd het Hotel 't Lansink. Het hotel moest aan de gasten van de fabrikanten een goed onderkomen bieden. Sindsdien is het pand ook nauwelijks veranderd.

Wilhelminaschool

De firma Stork was één van de eerste bedrijven in Nederland met een eigen fabrieksschool. Jonge arbeiders werden er geschoold in alle processen en disciplines die binnen het bedrijf aan de orde waren. De gedegen technische opleiding leverde Stork breed inzetbare vaklui met een sterke bedrijfstrouw. Later kwam er ook een aparte school voor meisjes. De school uit 1862 werd in 1917 samen met de eerste HBS gehuisvest in de Wilhelminaschool aan de Industriesraat. Dit prachtige u-vormige gebouw heeft twee bouwlagen. De centrale hal met trappenhuis heeft mooie glas-in-loodramen.

C.T. Storkplein

Het C.T. Storkplein is het centrum van Tuindorp 't Lansink. De gebouwen aan het plein zijn tussen 1911 en 1929 gebouwd. Aan de ene zijde zie je een overdekte winkelgalerij met arcaden, aan de andere kant een complex van twee winkelhuizen met een poort ertussen. Het statige plein moest het hart worden van een woonkolonie, die in die periode nog helemaal door de fabrieken van de stad was gescheiden. Tuindorp moest op zichzelf staan. Heb je plaveisel van het plein weleens goed bekeken? Deze stenen zijn gelegd in waaiervorm, net als op de Dam in Amsterdam.

Oude gieterij van Stork

Het hart van het ROC van Twente wordt gevormd door een ruim 100 jaar oude gieterijhal van Stork. De oude elementen zijn zoveel mogelijk intact gehouden. Tot 1902 werd het gietwerk uitgevoerd binnen de bedrijfsruimten van de machinefabriek. Bij de opening van de centrale gieterij zei directeur Dirk Willem Stork: 'Het leven in deze frissche, goed verlichte nieuwe gieterij is aangenamer dan in een bedompte ruimte.' De gieterij is tot en met het einde van de jaren '70 in bedrijf geweest.